Czym jest mediacja?
Mediacja to sposób na wypracowanie satysfakcjonującego strony rozwiązania sporu na drodze dobrowolnych i poufnych rozmów. Rozmowy te prowadzi mediator - bezstronna i neutralna osoba trzecia. Do jego zadań, w czasie trwania mediacji, należy wspieranie komunikacji, łagodzenie ewentualnego napięcia lub stresu i pomoc w osiągnieciu porozumienia.
Mediacja elektroniczna (e-mediacja) to proces rozwiązywania konfliktu, w którym mediator prowadzi posiedzenie mediacyjne przy użyciu środków porozumiewania się na odległość.
Rodzaje mediacji
W mediacji sądowej sąd wyznacza mediatora z listy stałych mediatorów sądowych. Mediator sam kontaktuje się ze stronami, zapraszając je na spotkanie. Mediacja sądowa charakteryzuje się tym, że ma ustawowo ustalony termin realizacji oraz określone koszty postępowania mediacyjnego. Koszty mediacji sądowej określają odpowiednie przepisy.
W przypadku mediacji pozasądowej mediatora wybierają strony, zgłaszając się do niego razem lub jedna ze stron zgłasza się do mediatora i prosi o kontakt w swoim imieniu z drugą stroną. Mediator kontaktuje się z drugą stroną konfliktu i przekazuje propozycję rozpoczęcia mediacji. Strony ustalają termin spotkania, a mediator proponuje neutralne dla wszystkich miejsce przeprowadzenia mediacji. Koszty mediacji pozasądowej określa umowa mediatora ze stronami.
Podstawowe zasady mediacji
Dobrowolność oznacza, że:
strony konfliktu nie są zmuszane do osiągnięcia porozumienia,
z własnej woli zgadzają się na udział w spotkaniu,
mogą wycofać się na każdym etapie postępowania mediacyjnego,
mediator nie może wywierać żadnej presji, aby nakłonić strony do udziału w mediacji.
Bezstronność wiąże się z:
postawą mediatora, który nie faworyzuje żadnej ze stron,
jest obiektywny,
osoby biorące udział w spotkaniu mediacyjnym mają równe prawa i są jednakowo traktowane,
mediator nie staje po żadnej stronie,
odnosi się do stron z szacunkiem.
Neutralność przejawia się tym, że:
stronom nie sugeruje się konkretnego rozwiązania,
mediator ma pomóc w samodzielnym podjęciu decyzji przez strony konfliktu,
przyjęte przez strony postanowienia mediator stara się urealnić i ukonkretnić.
Mediacja charakteryzuje się szybkością:
trwa krócej niż postępowanie sądowe,
konflikt może zostać rozwiązany już na pierwszym posiedzeniu mediacyjnym,
zapobiega pojawianiu się niepotrzebnego stresu, który mógłby być związany z wielokrotnym stawiennictwem przed sądem i wieloletnim procesem.
Mediacja opiera się na profesjonalizmie, co oznacza, że:
mediator jest osobą w pełni przeszkoloną i kompetentną do pełnienia swojej roli,
dokłada wszelkich starań, aby strony okazywały sobie wzajemny szacunek,
postępowanie mediacyjne jest uporządkowane i składa się z konkretnych etapów, nad których realizacją czuwa mediator.
Poufność oznacza, że:
wszystkie sprawy i informacje przekazane na spotkaniu są objęte tajemnicą,
mediator nie ujawnia nikomu tego, o czym się dowiedział,
mediator nie może zostać przesłuchany, co do tych faktów w charakterze świadka,
zasada ta ma na celu zagwarantowanie poczucia bezpieczeństwa uczestnikom mediacji.
Źródło: Ministerstwo Sprawiedliwości
Monolog mediatora - przykład
Mediacja – jest to dobrowolne i poufne porozumienie stron będących w sporze w obecności bezstronnej i neutralnej trzeciej osoby – Mediatora.
W naszym przypadku spór dotyczy sprawy zadłużenia wobec firmy Xyz. Celem mediacji jest doprowadzenie do ugody, która zadowoli obie strony. Ugoda zawarta przed mediatorem ma po jej zatwierdzeniu przez Sąd moc prawną ugody zawartej przed sądem i chroni obie strony.
Mediacja pozwala szereg spornych spraw rozpatrzyć w krótkim czasie i po bardzo niskich kosztach. Mediacja ukierunkowuje strony na wspólne rozwiązanie problemu.
Podstawowe zasady proceduralne obowiązujące w mediacji:
Mediator jest organizatorem procesu mediacji, przestrzega określonych reguł prowadzenia mediacji. Obowiązuje nas zasada dobrowolności tzn. udział w mediacji jest dobrowolny. Każda ze stron ma prawo wycofać się bez żadnych konsekwencji i w każdym momencie z dalszego udziału w mediacji. Nikt nie może być zmuszany do udziału w postępowaniu mediacyjnym. Osoba mediatora oraz reguły procedury powinny być zaakceptowane przez wszystkie strony.
Neutralność – nie mam prawa narzucać Państwu moich rozwiązań, nawet jeśli widziałabym, że są najlepsze, jak również zmuszać do ustępstw.
Bezstronność tzn. nie wyróżniam ani nie faworyzuję żadnej strony. Nie mam prawa oceniać państwa pod względem np. wieku, pochodzenia, zachowania, płci itp. Nie mam prawa przyjmować od stron żadnych prezentów, korzyści materialnych.
Mediacja jest poufna, poufność zobowiązuje zarówno mnie, jak i strony. To o czym będziemy mówić lub pisać pozostaje między nami. Mediacja przebiega w warunkach prywatności, co pozwala na otwartość, ochronę reputacji i „zachowania twarzy”.
Żadna decyzja nie może być podjęta bez zgody stron – strony zachowują kontrolę i władzę zarówno nad samym procesem mediacji jak i treścią ugody.
Każda ze stron ma prawo w każdej chwili odstąpić od mediacji.
Treść ugody musi być zaakceptowana przez obie strony. Moim zadaniem będzie ocena czy uzgodnienia zawarte w ugodzie są realne do wykonania, czy są zgodne z prawem i zasadami współżycia społecznego. Poprawność zapisów ugody ostatecznie weryfikuje Sąd podczas zatwierdzania i rejestracji dokumentu
W przypadku pojawienia się dodatkowych pytań, służę pomocą.
Jeżeli zdecyduje się Pani/Pan na kontakt ze mną zgodnie z wymogami na wstępie po weryfikacji zadam dwa pytania:
Czy jest Pani/Pan zainteresowana/-y przeprowadzeniem mediacji?
Czy akceptuje mnie Pani/Pan jako mediatora?
